Rok 2023 będzie rokiem czynności sprawdzających dla podatników którzy wybrali zryczałtowany podatek dochodowy. Im niższa stawka tym wyższe ryzyko sporu z organem. Cel? Podważenie stawki ryczałtu.  Stawka 8,5% kusi, ale może się okazać że organ celuje w stawkę 17% lub 15%.

Wybór zryczałtowanego podatku dochodowego wiąże się nie tylko z przyjemnościami (i półmityczną stawką 8,5%), ale również z ryzkami o Jeden z ostatnich wpisów dotyczący ryczałtu dotyczy tego co się stanie, gdy stanie się najgorsze. Rok 2023 będzie rokiem czynności sprawdzających dla podatników którzy wybrali zryczałtowany podatek dochodowy. Im niższa stawka tym wyższe ryzyko sporu z organem. Jak będą przebiegać czynności sprawdzające dla podatnika – ryczałtowca?

bo to się zwykle tak zaczyna…

Czynności sprawdzające są modelem postępowania (a przynajmniej powinny być), który sprawdza najbardziej podstawową zgodność działania „sprawdzanego” z prawem podatkowym (między innymi terminowości składania deklaracji, wpłacania podatków czy ustalenia stanu faktycznego z przedstawionymi dokumentami).  Praktyka pokazuje, że często de facto mamy do czynienia z quasi kontrolą podatkową, a na pewno z jej preludium. Początek czynności sprawdzających wygląda właśnie tak (część faktycznej korespondencji – pisownia oryginalna):

W dniu wczorajszym nasz księgowy otrzymał telefon od Pani M. z urzędu skarbowego z informacją by dostarczyć:

-ewidencje sprzedaży

-z czego wynika kwota na każdej fakturze

-jakie prace zostały fizycznie wykonane

-wyciągi bankowe rachunków w PLN/EUR na których dokonywane były transakcje związane z DG

Dodatkowo zaznaczone zostało, abyśmy się przyłożyli gdyż jeśli „górze” się nie spodoba odpowiedź to może skutkować to kontrolą-przesłuchaniem i tak dalej. Zadeklarowaliśmy się by dostarczyć dokumenty najpóźniej do piątku.

Szokujące? Raczej typowe. W skrócie: Możecie uznać się za szczęśliwców jeżeli naczelnik urzędu skarbowego (organ prowadzący czynności sprawdzające) postanowi wysłać pismo. Często będzie to kontakt telefoniczny. Ważne: jeżeli spodziewamy się dłuższej batalii, absolutnie unikamy kontaktu telefonicznego. Jeżeli ryzyko sporu jest wysokie, złota zasada w kontakcie z urzędem brzmi: nic na telefon. Organy podczas czynności sprawdzających muszą stosować się do zasad ogólnych postępowania podatkowego. Postępowanie powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych (art. 121 ordynacji podatkowej), a sprawy podatkowe załatwiane są na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej (art. 126 ordynacji podatkowej). Jak te zasady mają się do (czasem wielokrotnych) telefonicznych wezwań, odpowiedzcie sobie sami.

… sam o tym nie wiesz jak i gdzie

Czynności sprawdzające są najbardziej odformalizowaną formą sporu z organem. Nie otrzymacie powiadomieniu o wszczęciu czynności, jak również nie otrzymacie informacji o ich zakończeniu. Prawdopodobnie w wielu przypadkach czynności sprawdzające toczyły się bez żadnej wiedzy ze strony podatnika, i w ten sam sposób się kończyły. Zgodnie z Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 maja 2015 r., sygn. I SA/Wr 268/15: Same czynności sprawdzające nie kończą się żadnym formalnym aktem decydującym o prawach/obowiązkach strony, a ich następstwem w przypadku art. 87 ust. 2 u.p.t.u. będzie albo czynność materialno-techniczna w postaci zwrotu podatku albo wszczęcie kontroli podatkowej bądź postępowania podatkowego.

Ta wygoda powoduje, że organy podatkowe chętnie sięgają po czynności sprawdzające, które dają (szczególnie w przypadku przestraszonego podatnika), więcej swobody i mniej obowiązków. Nic dziwnego, że za sam 2020 r. czynności sprawdzające potwierdziły 5,1 miliarda złotych uszczupleń. Przeprowadzono ich aż 2 634 479.

…po prostu wzięła cię dziewczyna

Czego będzie chciał urząd który będzie badał osobę która opodatkowała się zryczałtowanym podatkiem dochodowym?

• faktury/rachunki sprzedażowe,
• wyciągi z rachunków bankowych związane z działalnością,
• umowy
• jeżeli w umowie mamy obowiązek składania dodatkowych dokumentów w związku z naszymi usługami, urząd upomni się tez o nie,
• inne dowody potwierdzające wykonanie usług (np. korespondencję z kontrahentem),
• obszerne wyjaśnienia dotyczące wykonywanych usług, kontaktu z kontrahentem, modelu współpracy, rozliczeń.

Jeżeli w wyjaśnieniach napiszemy trochę za dużo…przygotujmy się na pisanie kolejnych wyjaśnień. Organ będzie chciał więcej, dużo więcej informacji. Cel? Podważenie stawki ryczałtu.  Stawka 8,5% kusi, ale może się okazać że organ celuje w stawkę 17% lub 15%. Ciekawostką z czynności sprawdzających w których byłem pełnomocnikiem było np. skorzystanie organu z umowy o przekazywaniu informacji podatkowych pomiędzy USA – Polski, po to aby uzyskać informacje o kontrahencie klienta – polskiego podatnika (który wybrał właśnie opodatkowanie ryczałtem). Poniżej kopia oryginalnej korespondencji:

I was able to speak with the IRS agent today, Ms. J. She provided me with the following information request. She has also kindly given us an additional 2 weeks to respond. […]I was also told by the agent that this request is coming from the Tax Treaty between the US/Poland and it is more than likely because Poland has not been able to retrieve this information on their own.

…a to jest znak, że już jest źle

Czynności sprawdzające mogą być preludium do poważniejszych kłopotów i sporu z organem. Pochopne działanie (w szczególności wylewność w stosunku do prowadzących czynności), może skończyć się źle…i przegraną już na starcie. Pamiętając o kilku zasadach, mamy szanse na wygranie.

I. Złota zasada – nic na telefon, szczególnie jeżeli chodzi o wezwania do przedłożenia dokumentów,

II. Stosować zasadę zerowego zaufania – Prowadzący czynności sprawdzające to nie nasi przyjaciele,

III. Jeżeli czujemy, że organ chce wiedzieć za dużo – dajmy mu o tym znać i nie bójmy się pytać o podstawę żądania,

IV. Chcesz sprawiedliwości – wynajmij pełnomocnika ?